Happy Halloween! – วันที่ 31 ตุลาคมของทุกปีเป็นวันปล่อยผีของต่างประเทศ หรือที่เรียกกันว่า “วันฮาโลวีน” (Halloween Day) วันนี้มานาคอมพิวเตอร์เลยอยากจะขอนำเอาข้อมูลที่น่าสนใจเกี่ยวกับวันนี้มาให้ทราบกันครับ
วันฮาโลวีนคือวันอะไร? ประวัติความเป็นมา
จริงๆ แล้ว วันที่ 31 ตุลาคม เป็นวันที่ชาวเคลต์ (Celt) ซึ่งเป็นชนเผ่าพื้นเมืองเผ่าหนึ่งในประเทศไอร์แลนด์ถือกันว่า เป็นวันสิ้นสุดของฤดูร้อน และวันที่ 1 พฤศจิกายนจะถือว่าเป็นวันขึ้นปีใหม่ ซึ่งวันที่ 31 ตุลาคมเป็นวันที่ชาวเคลต์เชื่อกันว่า เป็นวันที่มิติหรือประตูระหว่างโลกของคนตายและคนเป็นจะถูกเชื่อมโยงถึงกัน ทำให้วิญญาณของผู้ที่เสียชีวิตในช่วงปีที่ผ่านมาจะผ่านมิตินั้นมาคอยเที่ยวหาร่างของมนุษย์เพื่อเข้าสิงสู่ เพื่อจะทำให้ตนมีชีวิตอีกครั้งหนึ่ง ทำให้คนที่ยังมีชีวิตอยู่ต้องทำทุกวิถีทงเพื่อไม่ให้วิญญาณมาสิงร่างของตน (คล้ายๆ กับเรื่องผีแม่ม่ายในเมืองไทยเหมือนกันแฮะ)
ชาวเคลต์จึงต้องทำการปิดไฟในบ้านทุกดวง ซึ่งทำให้อากาศหนาวเย็น และทำให้บรรดาผีร้ายไม่ชอบ และยังมีการพยายามแต่งตัวให้ดูแปลกประหลาด เช่นปลอมตัวเป็นผีร้าย พร้อมทั้งทำเสียงดังอึกทึก ซึ่งเชื่อว่า หากทำเช่นนี้แล้วจะทำให้ผีตัวจริงตกใจและหนีหายไป บางตำนานยังเล่าถึงขนาดว่า มีการเผา “คนที่คิดว่าถูกผีร้ายสิง” เป็นการเชือดไก่ให้ผีกลัวอีกต่างหาก
พัฒนาการของวันฮาโลวีน (Happy Halloween!)
ในช่วงศตวรรษแรกแห่งคริสตกาล ชาวโรมันได้รับเอาประเพณีฮาโลวีนมาจากชาวเคลต์ แต่ได้ตัดในส่วนของการเผาร่างคนที่ถูกผีสิงออก โดยเปลี่ยนเป็นการเผาหุ่นแทน เมื่อต่อมาความเชื่อเรื่องผีที่จะสิงร่างมนุษย์เริ่มจางหายไป ทำให้วันฮาโลวีนเป็นเพียงพิธีการเท่านั้น เช่น การแต่งตัวเป็นผี แม่มด หรือสัตว์ประหลาดในทศวรรษที่ 1840 วันฮาโลวีนได้เดินทางมาถึงประเทศสหรัฐอเมริกา โดยชาวไอริชที่อพยพมายังอเมริกา
ประเพณีหรือสิ่งที่น่าสนใจในวันฮาโลวีน
Trick or Treat
หลายคนที่เคยดูภาพยนตร์สารคดีที่เกี่ยวกับวันฮาโลวีน อาจจะเคยเห็นประเพณีการละเล่น Trick or Treat ซึ่งประเพณีนี้มีข้อมูลที่น่าสนใจดังนี้ครับ
คำว่า “Trick or Treat ” แปลว่า หลอกหรือเลี้ยง เป็นประเพณีที่เริ่มมีมาตั้งแต่ราวคริสต์ศตวรรษที่ 9 โดยชาวยุโรป ซึ่งได้กำหนดให้วันที่ 2 พฤศจิกายน เป็นวัน ‘All Souls’ โดยพวกเขาจะเดินจากหมู่บ้านหนึ่งไปยังอีกหมู่บ้านหนึ่งเพื่อร้องขอ “soul cake” (ขนมสำหรับวิญญาณ) โดยมีความเชื่อว่า ยิ่งให้ขนมนี้มากเท่าไร วิญญาณของญาติผู้บริจาคก็ได้รับผลบุญ ทำให้มีโอกาสขึ้นสวรรค์ได้มากเท่านั้น
การละเล่น Trick or Treat ของเด็กๆ ในอเมริกา
โดยในช่วงวันฮาโลวีนนั้น ตามบ้านเรือนต่างๆ จะทำการตกแต่งบ้านด้วยโคมไฟฟักทอง (ที่เรียกว่า แจ๊ก-โอ’-แลนเทิร์น) และตุ๊กตาหุ่นฟาง ซึ่งแต่ละบ้านจะทำการเตรียมขนมหวานที่ทำเป็นรูปเม็ดข้าวโพดที่มีสีเหลืองและสีส้มในเม็ดเดียว เรียกว่า Corn Candy และขนมอื่นๆ ไว้รอบรรดาเด็กๆ ซึ่งเด็กๆ ในละแวกนั้นจะทำการแต่งตัวแฟนซีเป็นเหล่าบรรดาภูตผี โดยจะยกขบวนมาเป็นกลุ่มคอยมาเคาะประตูบ้าน (ที่มีการตกแต่งด้วยโคมไฟฟักทองเป็นสัญลักษณ์ ซึ่งหมายความว่า บ้านนี้ยินดีต้อนรับเด็กๆ กลุ่มนี้)
เมื่อเด็กได้ตะโกนถามว่า”Trick or treat?” (แปลว่า หลอกหรือเลี้ยง ) เจ้าของบ้านมีสิทธิที่จะตอบสองคำตอบคือ
- “Treat” เป็นการแสดงว่ายอมแพ้ และทำการมอบขนมหวานให้กับเด็กๆ เหล่านั้น โดยมีการแสดงทีท่าว่ากลัวกลุ่มภูติผี (ที่เด็กๆ แต่งตัว)
- “Trick” เป็นการท้าทายเพื่อให้ภูตผีเหล่านั้นอาละวาด ซึ่งก็อาจเป็นอะไรได้ ตั้งแต่แลบลิ้นปลิ้นตาหลอกหลอน ไปจนถึงขั้นทำลายข้าวของเล็ก ๆ น้อย ๆ ซึ่งส่วนใหญ่คนในบ้านนั้นมักจะลงท้ายที่ “Treat” ซึ่งก็ทำให้เด็ก ๆ เหล่านั้นได้ขนมในที่สุด
สำหรับในประเทศไทย วันฮาโลวีนมักจะเป็นวันที่เหล่าบรรดาร้านค้าหรือธุรกิจต่างๆ จัดกิจกรรม โดยอาจจะตกแต่งร้านให้เข้ากับช่วงฮาโลวีนหรืออาจให้พนักงานแต่งตัวเป็นผี สัตว์ประหลาดหรือแม่มด พร้อมอาจจะเชิญชวนให้บรรดาลูกค้าแต่งตัวเพื่อเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ ด้วยกันครับ สุขสันต์วันฮาโลวีนครับ Happy Halloween!